Δευτέρα 26 Μαρτίου 2018

Ο κόσμος του Τσβάιχ


Ο Στέφαν Τσβάιχ, αυτός ο αγαπημένος συγγραφέας, έχει γράψει, λέει, ένα κείμενο με τον τίτλο "Το βιβλίο ως είσοδος στον κόσμο"...

"Και κατάλαβα ότι το χάρισμα ή η χάρη της πλατιάς και σύνθετης σκέψης, αυτός ο έξοχος και μοναδικός σωστός τρόπος να βλέπει κανείς τον κόσμο από πολλές πλευρές ταυτόχρονα, δίνεται μόνο σ' αυτόν που ξεπερνάει τη δική του αποκλειστικά εμπειρία και οικειοποιείται και τη φυλαγμένη μέσα στα βιβλία, γνώση πολλών τόπων, πολλών ανθρώπων και εποχών. Το κατάλαβα και συνειδητοποίησα πόσο στενό και μικρό πρέπει να βλέπει τον κόσμο ένας άνθρωπος που δεν διαβάζει. Κι ακόμα, το ότι σκεφτόμουν τώρα αυτά τα πράγματα, το ότι ένιωθα με τόση ένταση την πλούσια χαρά της ζωής και του κόσμου που ο δύσμοιρος Τζοβάννι δεν μπορούσε να γευτεί, το ότι ήμουν σε θέση να συγκλονίζομαι από το ριζικό ενός τυχαίου αγνώστου... δεν το χρωστούσα τάχα στην ενασχόλησή μου ακριβώς με τη λογοτεχνία; Διότι τι κάνουμε διαβάζοντας, αν όχι να ζούμε την εσωτερική ζωή ανθρώπων αγνώστων; Να βλέπουμε τον κόσμο με τα δικά τους μάτια; Να τον σκεφτόμαστε με το δικό τους μυαλό; Και τώρα, ξεκινώντας απ' αυτή τη μια έντονη και ευλογημένη στιγμή, θυμήθηκα με όλο και περισσότερη ζωντάνια, όλο και περισσότερη ευγνωμοσύνη τις αναρίθμητες ευλογίες, τις άπειρες ευτυχισμένες στιγμές που μου είχαν χαρίσει τα βιβλία. Θυμήθηκα σημαντικές αποφάσεις, που τις χρωστάω στα βιβλία. Συναντήσεις με σπουδαίους ποιητές και συγγραφείς από καιρό πεθαμένους, που ήταν για μένα πιο σημαντικοί κι από φίλους καλούς και από γυναίκες αγαπημένες. Νύχτες ερωτικές που πέρασα με τη συντροφιά των βιβλίων, ξεχνώντας για χάρη της απόλαυσής τους τον ύπνο, όπως πρόθυμα τον ξεχνάει κανείς τον ύπνο για χάρη του έρωτα. Κι όσο το σκεφτόμουν τόσο συνειδητοποίησα πως ο πνευματικός μας κόσμος αποτελείται από εκατομμύρια μονάδες μεμονωμένων εντυπώσεων, μικρός μόνον αριθμός από τις οποίες έχει τη ρίζα του σε προσωπικές αισθήσεις ή αντιλήψεις - κι όλα τ' άλλα, τον μεγάλο όγκο των ουσιαστικών εμπειριών μας από την ύπαρξη του κόσμου, τα χρωστάμε στα βιβλία, σ' ότι έχουμε διαβάσει, ακούσει, μάθει".

Αυτό το απόσπασμα ήταν ό,τι πιο ωραίο διάβασα στο βιβλίο του Volker Weidermann "Οστάνδη 1936, Στέφαν Τσβάιχ και Γιόζεφ Ροτ: το καλοκαίρι πριν από το σκότος". Ό,τι πιο ωραίο και αληθινό διάβασα εδώ και πολύ καιρό για τη χαρά της ανάγνωσης που είναι μια είσοδος στον κόσμο της γνώσης. Έχουν τη μαγική ικανότητα οι εκδόσεις Άγρα να με δελεάζουν με ό,τι εκδίδουν. Φταίνε αυτά τα όμορφα εξώφυλλα, οι ωραίες γραμματοσειρές, το βιβλιοπωλείο στη Ζωοδόχου Πηγή που δεν μπορείς να περάσεις και να μην σταθείς να κρυφοκοιτάξεις την υπερυψωμένη βιτρίνα. Μα πώς μπορεί να αντισταθεί κάποιος σε μια ιστορία που αφορά τον Τσβάιχ και τον Ροτ και μάλιστα που να αναφέρεται στα δύσκολα χρόνια πριν την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου; Κι όμως δεν στάθηκα κάπου περισσότερο από όσο στάθηκα στο παραπάνω απόσπασμα. Ίσως τελικά να ήθελα περισσότερο να διαβάσω την αυτοβιογραφία του Στέφαν Τσβάιχ "Ο κόσμος του χθες". 

Υπάρχει κανείς εκεί έξω που να θέλει να το ανταλλάξουμε;

Υ.Γ. Στο αφτί, στα βιογραφικά του συγγραφέα, διάβασα για ένα ακόμη βιβλίο του με τίτλο "Το βιβλίο των καμένων βιβλίων", πώς τολμάτε να μην το έχετε εκδώσει ακόμη αγαπημένοι ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι; Τι περιμένετε να μάθουμε να διαβάζουμε γερμανικά;

2 σχόλια:

Δάφνη Χρονοπούλου είπε...

Αν άντεχα να την αποχωριστώ ευχαρίστως θα έκανα την ανταλλαγή.
Μα η Αυτοβιογραφία (θα τα ξέρεις, την έγραψε πριν αυτοκτονήσει, αυτοεξόριστις του Γ Ράιχ) όχι μόνο με κράτησε ξύπνια τις νύχτες με την παρέα του αλλά μου άνοιξε τα μάτια και είδα καθαρότερα και τα δικά μας της ΧΑ.
Εδώ και χρόνια (από την αρχή της περιπέτειάς μας με την επανεμφάνιση των ναεοναζί στα πολιτικά) λέω σε φίλους ότι πιο επίκαιρο βιβλίο δεν έχω βρει. Και κλασικό, αιώνιο.

Θα το χαρείς.
Κι εγώ θα παραγγείλω αυτό που συστήνεις που δεν το ήξερα.

librarian είπε...

Τώρα θέλω πιο πολύ να το αποκτήσω!
Το συγκεκριμένο βιβλίο της ανάρτησης εγώ δεν το απόλαυσα τόσο, οπότε να συζητήσουμε το ενδεχόμενο της ανταλλαγής. Σε βρήκα στο fb.