Τρίτη 31 Μαΐου 2016

Τα βιβλία για βιβλία που πρέπει να έχεις διαβάσει



Ξέρω πόσο σας αρέσουν οι βιβλιολίστες και ξέρω επίσης πόσο αγαπάτε, όπως εγώ άλλωστε, τα βιβλία για βιβλία. Διαβάζοντας, λοιπόν, αυτή τη λίστα με τα 100 βιβλία για βιβλία που με θλίψη διαπίστωσα ότι οι περισσότεροι τίτλοι ποτέ δεν μεταφράστηκαν στα ελληνικά, σκέφτηκα να φτιάξω τη δική μου λίστα με τα αγαπημένα βιβλία για βιβλία. Τα βιβλία εκείνα που αναφέρονται σε μαγικές βιβλιοθήκες με παλιά και ξεχωριστά βιβλία, σε συγγραφείς και αναγνώστες. Η βιβλιολίστα μου έχει βιβλιοβιβλία για όλα τα γούστα, λογοτεχνικά που περιλαμβάνουν αστυνομικά, ιστορικά, συναισθηματικά αλλά και βιογραφίες αλλά και τα μη λογοτεχνικά που περιέχουν βιβλία με συμβουλές από καλούς συγγραφείς, δοκίμια, αλλά και βιβλία για εκδότες και βιβλιοπώλες. Τα μη λογοτεχνικά βιβλία είναι δυνητικά άπειρα αλλά ενδεικτικά τοποθετώ κάποιους αγαπημένους τίτλους. Όλα τα βιβλία που αναφέρονται είναι από τα πιο πιο αγαπημένα, φυσικά τα έχω διαβάσει όλα και σίγουρα κάποια θα μου έχουν ξεφύγει, οπότε συμπληρώστε την με σχόλια. Ας διαβάσουμε γι΄ αυτό που αγαπάμε, ας μιλήσουμε για τη βιβλιοφιλία.

Λογοτεχνικά
  1. Το χάρτινο σπίτι, Carlos María Domínguez
  2. Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης, Italo Calvino
  3. 84, Charing Cross Road, Helene Hanff
  4. Φαρενάιτ 451, Bradbury Ray
  5. Η μοναχούλα, Pierre Pezu
  6. Ο βιβλιοπώλης της Καμπούλ, Asne  Seierstad
  7. Διαβάζοντας τη Λολίτα στην Τεχεράνη, Azar Nafisi 
  8. Το όνομα του ρόδου, Umberto Eco
  9. Διαβάζοτας στη Χάννα, Bernhard Schlink
  10. Η κλέφτρα των βιβλίων, Markus Zusak
  11. Η σκιά του ανέμου, Carlos Ruiz Zafon
  12. Ο φόνος στη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, Roberts John Maddox
  13. Το παράξενο βιβλιοπωλείο του κυρίου Πενάμπρα, Robin Sloan
  14. Η δέκατη τρίτη ιστορία, Diane Setterfield
  15. Το βασίλειό μου για ένα βιβλίο, Allan Bennett
  16. Στο καλό μυθιστόρημα, Laurence Cosse
  17. Η Λέσχη Δουμάς, Arturo Pérez  Reverte
  18. Ένας γέρος που διάβαζε ιστορίες αγάπης, Luis Sepúlveda
  19. Ένα βιβλίο για πέταμα, Paul Deslamand
  20. Η Μαγική Βιβλιοθήκη, Γιοστέιν Γκάαρντερ, Κλάους Χάγκερουπ
  21. Η τελευταία σελίδα, Gazmend Kapllani
  22. Μαύρη φιλολογία, Pablo de Santis
  23. Ο καθηγητής και ο τρελός, Simon Winchester
  24. Φέρμιν: οι περιπέτειες ενός μητροπολιτικού κατεργάρη, Sam Savage
  25.  Το βιβλίο των χαμένων πραγμάτων, John Connolly
  26.  Ιστορία χωρίς τέλος, Michael Ende
  27. Η νύχτα του συγγραφέα, Amos Oz
  28. Βιβλιομανία, Gustave Flaubert
  29. Η αναγνώστρια, Raymond Jean
  30. Η βιογραφία ενός βιβλίου, Zoran Živković
  31. Η καλλιγράφος του Βοσπόρου, Yasmine Ghata
  32. Οι βιβλιοθήκες μου, Varlam Shalamov
  33. Βιβλιοθήκες γεμάτες φαντάσματα, Jacques Bonnet
  34. Ο παλαιοβιβλιοπώλης Μέντελ, Stefan Zweig
  35. Ο Βιβλιοφάγος: τελικά κάνει καλό το διάβασμα, Klaas Huizing
  36. Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο, Άλκη Ζέη
  37. Το μυστικό της τελευταίας σελίδας, Νίκος Χρυσός
  38. Ιστορίες βιβλίων, επιμ. Νίκος Χρυσός
  39. Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα, Δημήτρης Μαμαλούκας
Mη λογοτεχνικά
  1. Περί συγγραφής: το χρονικό μιας τέχνης, Stephen King
  2. Πώς να γράψετε ένα μυθιστόρημα αγωνίας [και δράσης], Patricia Highsmith
  3. Επιστολές σ’ ένα νέο συγγραφέα, Vargas Liosa Mario
  4. Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, Rainer Maria Rilke
  5. Η τέχνη της γραφής. Συμβουλές σε ένα νέο συγγραφέα, Anton Pavlovich Chekhov
  6. Εκδόσεις χωρίς εκδότες, André Schiffrin
  7. Ζερόμ Λεντόν, Jean Echenoz
  8. «Σαν να διάβασα ένα βιβλίο». Ο βιβλιοπώλης της Εστίας αφηγείται, Νίκος Παντελάκης
  9. Αναμνήσεις επί χάρτου: κείμενα για τη βιβλιοφιλία, Umberto Eco
  10. Μην ελπίζετε να απαλλαγείτε από τα βιβλία, JeanClaude Carrière, Umberto Eco
  11. Περί Βιβλιοθηκών, Συλλογικό έργο
  12. Σαν ένα μυθιστόρημα, Daniel Pennac
  13. Πώς να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει, Pierre Bayard
  14. Η σιωπή των βιβλίων, George Steiner
  15. Ιστορία του βιβλίου, Frederic Barbier
  16. Πως και γιατί διαβάζουμε, Harold Bloom
  17. Γιατί να διαβάζουμε τους κλασικούς, Italo Calvino
  18. Η τέχνη του στίχου, Jorge Luis Borges
  19. Το επόμενο βήμα του Γουτεμβέργιου, Χριστίνα Μπάνου
  20. Ιστορία της ανάγνωσης στον δυτικό κόσμο, Συλλογικό έργο
  21. Σελίδες στην οθόνη ή σε χαρτί, Συλλογικό έργο
  22. Το βιβλίο των χαμένων βιβλίων, Stuart Kelly
  23. Περί ανάγνωσης και βιβλίων, Arthur Schopenhauer
Κι αν θέλετε κι άλλα μπορείτε να βρείτε τα 751 βιβλία για βιβλία του goodreads.

Παρασκευή 27 Μαΐου 2016

Ο Ισπανός που μαγεύει


Πέρασαν έξι ολόκληρα χρόνια από τότε που διάβασα το πιο γνωστό από τα βιβλία για βιβλία του Ισπανού συγγραφέα Κάρλος Ρουίθ Θαφόν. Δεν θυμάμαι και πολλά από αυτήν την ιστορία, μόνο όσα χρειάζονται, δηλ. ότι είναι ένα βιβλίο που μου κράτησε πολύ καλή συντροφιά, το οποίο σίγουρα θα πρότεινα ανεπιφύλακτα σε κάποιον να διαβάσει, ότι το διάβασα μονορούφι κι όταν τελείωσε ήθελα κι άλλο. Στην περίπτωσή του υπάρχει κι άλλο, καθώς το βιβλίο, για καλή μας τύχη, είναι μέρος τριλογίας.
Με πολυετή καθυστέρηση πήρα λοιπόν την απόφαση να διαβάσω το τρίτο μέρος με τον τίτλο "Ο αιχμάλωτος του ουρανού". Συνέχισα με το τρίτο γιατί αφενός έχω ξεχάσει την υπόθεση και αφετέρου γιατί έχω την άποψη ότι οι τριλογίες δεν είναι συνέχειες με την αυστηρή έννοια. Δεν είναι το δεύτερο και τρίτο μέρος του βιβλίου είναι ένα άλλο βιβλίο με κοινούς ήρωες αλλά σε νέες περιπέτειες.

Ο Ισπανός συγγραφέας έχει βρει το μυστικό να καθηλώνει τον αναγνώστη γεγονός που φαίνεται και σε αυτό το βιβλίο που πραγματικά δεν θες να αφήσεις από τα χέρια σου, ακόμα και σε εκείνες τις σελίδες που η ιστορία κάνει κοιλιά θες να συνεχίσεις γιατί έχεις ανοιχτούς λογαριασμούς. Εξάλλου δεν υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις που ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να ταξιδέψει στους δρόμους της όμορφης Βαρκελώνης (άραγε εκείνος ο κυματοθραύστης που βλέπεις τη Βαρκελώνη να καθρεφτίζεται στη θάλασσα καθώς ξημερώνει, υπάρχει κι αν ναι εγώ γιατί δεν έκατσα εκεί να περιμένω τον ήλιο να ανατείλει;). Οπότε οι λάτρεις της ισπανικής κουλτούρας δεν έχουν και πολλές επιλογές σε ελληνικές μεταφράσεις.
Αν κι εδώ ο συγγραφέας αναφέρεται στο βιβλιοπωλείο Σεμπέρε & Υιοί, καθώς εκεί εργάζεται ο κεντρικός ήρωας, οι βιβλιοφιλικές αναφορές είναι λίγες σε σχέση με το πρώτο βιβλίο. Τόσο λίγες που αν δεν υπήρχε το πρώτο μέρος της τριλογίας δεν θα το χαρακτήριζα καν βιβλίο για βιβλία. Ακόμη και η περίληψη στο οπισθόφυλλο προετοιμάζει τον αναγνώστη για ένα ακόμη βιβλιοφιλικό ανάγνωσμα, αλλά περισσότερο εξαπατά. Εδώ μας ενδιαφέρει περισσότερο η ιστορία που αφηγείται ο Φέρμιν, η ζωή του στη φυλακή και πώς κατάφερε να δραπετεύσει καθώς σίγουρα επέζησε αφού είναι εδώ και μας μιλάει κι έχει βαλθεί να είναι ο φύλακας άγγελος του Ντάνιελ, ο οποίος είναι ο κεντρικός αφηγητής και ο βασικός ήρωας του πρώτου βιβλίου. Ακόμα κι από το κοιμητήριο των λησμονημένων βιβλίων θα περάσουμε μια βόλτα μονάχα στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου. Εκείνο τον μεγαλειώδες λαβύρινθο από ξεχασμένα βιβλία που εκτενώς είχε περιγραφεί στο πρώτο βιβλίο. Ωστόσο το βιβλίο τελειώνει σαν να υπάρχει και τέταρτο μέρος, όπως δηλαδή και σε όλα τα καλά sequel.

Κυριακή 15 Μαΐου 2016

Νεσμπομάνια

"Ο πατέρας μου, Ίαν Μπρόουν, ήταν φανατικός σκακιστής, αν και όχι ιδιαίτερα καλός παίχτης. Τον είχε μάθει σκάκι ο πατέρας του από πέντε χρονών, διάβαζε σκακιστικές επιθεωρήσεις, μελετούσε κλασικές παρτίδες. Εμένα όμως αυτός δεν μου έμαθε σκάκι παρά μόνο όταν ήμουν ήδη δεκατεσσάρων, δηλαδή μετά την πιο δεκτική ηλικία του παιδιού. Παρ' όλα αυτά αποδείχτηκε ότι είχα κλίση και στα δεκάξι μου τον νίκησα για πρώτη φορά. Χαμογέλασε σαν να ήταν περήφανος για μένα, αλλά εγώ ήξερα ότι δεν του άρεσε καθόλου. Έστησα ξανά τα πιόνια και ξεκινήσαμε να παίζουμε τη ρεβάνς. Εγώ είχα τα λευκά, όπως πάντα, ήθελε να με κάνει να πιστεύω ότι μου έδινε τάχα ένα πλεονέκτημα. Ύστερα από μερικές κινήσεις, ζήτησε συγγνώμη και έφυγε για την κουζίνα, όπου ήξερα ότι πήγαινε να πιει μια γερή γουλιά από το μπουκάλι με το τζιν. Όταν γύρισε εγώ είχα αλλάξει θέσεις σε δύο πιόνια, αλλά δεν το κατάλαβε. Τέσσερις κινήσεις αργότερα βρέθηκε να κοιτάζει με το στόμα ανοιχτό τη λευκή βασίλισσά μου αντίκρυ στον μαύρο βασιλιά του. Και κατάλαβε ότι η επόμενη κίνηση θα ήταν ρουά ματ. Ήταν τόσο αστείο να τον βλέπεις, που δεν κρατήθηκα και έβαλα τα γέλια. Και τότε είδα στην έκφρασή του ότι είχε μαντέψει τι είχε συμβεί. Πετάχτηκε όρθιος και σάρωσε όλα τα πιόνια από τη σκακιέρα. Και μετά με χαστούκισε. Τα γόνατά μου λύγισαν και έπεσα, πιο πολύ από φόβο παρά από το χτύπημα. Ποτέ δεν με είχε ξαναχτυπήσει."

Απολαμβάνω να διαβάζω αστυνομική λογοτεχνία σαν να βλέπω καλή ταινία σε αναπαυτική καρέκλα σκοτεινής αίθουσας ενός μεγάλου κινηματογράφου με άψογη ποιότητα ήχου και εικόνας. Τίποτα δεν μπορεί να μου αποσπάσει την προσοχή κάτι που όσο περνάει τα χρόνια είναι όλο και πιο δύσκολο να το καταφέρει ένα βιβλίο. Καμία σκέψη, κανένας εξωτερικός ήχος. Ακόμα κι αν ο κόσμος καταστρεφόταν εγώ θα έμενα απορροφημένη μέχρι η ιστορία να φτάσει στο τέλος της, μέχρι να εξιχνιαστεί το έγκλημα, μέχρι να αποκαλυφθεί το κίνητρο. 
Η αγάπη για τα αστυνομικά ξεκινάει κάποιο μακρινό καλοκαίρι σε ένα παραλιακό μέρος της Αττικής που αγόραζα μεταχειρισμένα βιβλία τσέπης από πάγκους πανηγυριών σε πολύ καλή τιμή. Με άδειες τσέπες, αναζητώντας απεγνωσμένα βιβλία προς ανάγνωση δίπλα στο κύμα το "ό,τι πάρεις 100 δρχ." φάνταζε θεόσταλτο δώρο. Ποτέ καμία ιστορία δεν με έχει απογοητεύσει. Μπορεί να ήταν τυπωμένα στην χειρότερη έκδοση, μπορεί οι ράχες να κόβονταν και οι σελίδες να σκόρπιζαν, μπορεί το μελάνι να ξέβαφε και οι λέξεις να μουτζουρώνονταν αλλά εγώ πάντα έφτανα στο τέλος της ιστορίας χωρίς τίποτα να με εμποδίσει. Κι όσοι διαβάζουν αυτό το μπλογκ ξέρουν τι σημαίνει η τυπογραφική εμφάνιση ενός βιβλίου για εμένα. Στα αστυνομικά όμως αυτά δεν παίζουν κανένα ρόλο. Ο αναγνώστης είναι μόνος απέναντι στη φαντασία.
Η καλύτερη διαφυγή.

Ο Νορβηγός συγγραφέας Τζο Νέσμπο διεκδικεί το τίτλο του μεγαλύτερου εν ζωή συγγραφέα αστυνομικού στον κόσμο. Έχει παγκοσμίως φανατικό αναγνωστικό κοινό, ακόμη και στη χώρα μας, που αναμένει με αγωνία το επόμενο βιβλίο του. Παγκοσμίως έχει πουλήσει πάνω από 25 εκατομμύρια αντίτυπα. Δεν είναι και λίγο να καταφέρεις κάτι τέτοιο μέσα από τις λέξεις σου. Οι λάτρεις της αστυνομικής λογοτεχνίας υποκλίνονται στην πένα του. Σίγουρα είναι ο ιδανικός συγγραφέας για να ξεκινήσει κάποιος τη μύηση στον κόσμο της αστυνομικής λογοτεχνίας (συν οι πολύ δελεαστικές τιμές του Μεταιχμίου στη σειρά pocket). Πολλά από τα βιβλία του έχουν μεταφερθεί και στον κινηματογράφο, όπως το "Κυνηγοί κεφαλών" από το οποίο δανείστηκα το απόσπασμα της ανάρτησης που αυτή τη φορά δεν αφορά βιβλία αλλά το σκάκι.

Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας αναζητά ικανούς ανθρώπους που θα στελεχώσουν θέσεις επιχειρήσεων. Ξέρει να διαβάζει βιογραφικά αλλά πιο πολύ ξέρει να διαβάζει τους ίδιους τους ανθρώπους που περνούν από την εξονυχιστική συνέντευξη του. Δεν αποτυγχάνει ποτέ να καλύψει τις απαιτήσεις των μεγάλων επιχειρήσεων και να ταιριάψει τον κατάλληλο άνθρωπο στην κατάλληλη θέση αλλά και να αποσπάσει τις πληροφορίες που χρειάζεται. Για να καλύψει τις χλιδάτες ανάγκες του κάνει και μια δεύτερη εργασία, ανιχνεύει τους κατόχους έργων τέχνης μεγάλης αξίας και τα αντικαθιστά με πλαστά. Όπως σε όλα τα καλά αστυνομικά, η ιστορία περιπλέκεται πολύ κι ο αναγνώστης αγωνιά να δει που το πάει ο ταλαντούχος συγγραφέας του βιβλίου που διαβάζει.

Κι αν δεν σας έπεισα, αφήνω να το κάνει η κινούμενη εικόνα, η έτοιμη τροφή για την φαντασία:


Σάββατο 7 Μαΐου 2016

Στο πάρκο του Θερβάντες


Κι αφού περάσεις την υπερσύγχρονη γέφυρα, το αρχιτεκτονικό θαύμα που ενώνει τη δυτική Πελοπόννησο με την ηπειρωτική Ελλάδα (καλύτερα να περάσεις από δίπλα, από τον παλιό καραβίσιο δρόμο, καθώς αυτή η γέφυρα δημιουργήθηκε για να τη θαυμάζεις και όχι να τη χρησιμοποιείς), θα φτάσεις Αντίρριο και θα στρίψεις δεξιά με κατεύθυνση τη Ναύπακτο. Δεύτερη φορά που επισκέπτομαι αυτήν την παραμυθένια πόλη που κάθε γραφικό σοκάκι της μυρίζει ιστορία. Ακόμη και αν είναι αργία κι είναι όλα κλειστά, αξίζει να περιπλανηθείς στα πλακόστρωτα καλντερίμια και να θαυμάσεις την αρχιτεκτονική των παραδοσιακών πετρόκτιστων σπιτιών, αυτά τα υπέροχα σπίτια που πάντα ζηλεύω τους τυχερούς ιδιοκτήτες. Από το ενετικό λιμάνι να ανηφορίσεις προς το ρολόι του Σεραφείμ και να απολαύσεις την πανοραμική θέα της πόλης και του κόλπου έως τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου. Αν αντέχεις το περπάτημα, μπορείς να συνεχίσεις την ανηφορική διαδρομή έως το καλοδιατηρημένο κάστρο που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου και περιστοιχίζεται από πευκόδασος. Κι από εκεί πίσω πάλι στο λιμάνι.

























Στο ενετικό λιμάνι της Ναυπάκτου βρίσκεται το άγαλμα του αγαπημένου Ισπανού συγγραφέα Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Στις 7/10/1571 ο συγγραφέας του Δον Κιχώτη συμμετείχε σε μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες της παγκόσμιας ιστορίας, τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, πολεμώντας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αν και βαριά άρρωστος με υψηλό πυρετό προτίμησε να πολεμήσει και δέχτηκε δύο τραύματα ένα στο στήθος και ένα στο αριστερό χέρι. Το άγαλμα που η λιγνή φιγούρα θυμίζει περισσότερο τον ήρωά του, φέρει το δεξί χέρι ανασηκωμένο διότι είναι το χέρι που σώθηκε από τη μάχη, το χέρι που χρησιμοποίησε για να γράψει ένα από τα κορυφαία έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το άγαλμα του Θερβάντες δεσπόζει στη δεξιά πλευρά του λιμανιού ενώ ο χώρος ονομάστηκε πάρκο Θερβάντες. Σε μαρμάρινες επιγραφές βρίσκεται το χρονικό της ναυμαχίας. 

Η βόλτα σε μία από τις πιο όμορφες πόλεις της Ελλάδος γίνεται καλύτερη μαθαίνοντας τις δονκιχωτικές περιπέτειες του συγγραφέα. Τι κι αν πέρασαν κοντά 450 χρόνια;