Ο Μαραμπού διάβασε ένα πολύ αγαπημένο βιβλίο που είχε γράψει γι' αυτό η Έλλη στο προηγούμενο μπλογκ της, αφιερωμένο μόνο για βιβλιοβιβλία, 51 αγαπημένα βιβλία που μιλούν για συγγραφή και ανάγνωση. Ήταν μια καλή αφορμή να μπω σε αυτόν το ξεχασμένο χώρο και να θυμηθώ τα παλιά μας.
Να τι γράφει ο Μαραμπού γι' αυτό το μικρό σε όγκο μεγάλο σε περιεχόμενο βιβλίο:
Να τι γράφει ο Μαραμπού γι' αυτό το μικρό σε όγκο μεγάλο σε περιεχόμενο βιβλίο:
Κρίνοντας από τον τίτλο, “Η τέχνη της
γραφής”, ομολογώ ότι περίμενα κάτι διαφορετικό. Ένα εγχειρίδιο συγγραφής
σεμιναριακού επιπέδου, με πρακτικές ασκήσεις αγελοποίησης για τους
εκκολαπτόμενους συγγραφείς και διδακτικές συμβουλές για αποξηραμένες φαντασίες.
Ύστερα θυμήθηκα ότι τέτοια βιβλία συνήθως φέρουν τίτλους ανάλογους του επιπέδου
του καθηγητή/συγγραφέα τους, του τύπου “Πώς να γράψετε ένα μυθιστόρημα σε 10
πρακτικά βήματα” και εδώ που τα λέμε καλά κάνουν για να τα ξεχωρίζουμε και να
μην τα αγοράζουμε!
Κρίνοντας από τον συγγραφέα όμως, αμέσως
κατάλαβα ότι οι συμβουλές συγγραφής δεν θα μπορούσαν να μην κρύβουν μέσα τους
συμβουλές ανάγνωσης και εκείνες με την σειρά τους να μην κρύβουν συμβουλές
ζωής. Γραφή/ανάγνωση/ζωή αποτελούν μια σχέση αξεδιάλυτη και συνάμα τόσο
ελκυστική. Ένας καλός συγγραφέας παρατηρεί τη δική του ζωή, διαβάζει πολλές
άλλες, και γράφει για μια νέα! Οι συμβουλές του λοιπόν, δε θα μπορούσαν να
αφορούν μόνο έναν “γραφιά” άλλα οποιονδήποτε από μας, αδιάφορο αν γράφουμε,
διαβάζουμε μόνο, ή απλώς παρατηρούμε.
Το βιβλίο σταχυολογεί μερικά αποσπάσματα
από την αλληλογραφία του Άντον Τσέχοφ με νέους συγγραφείς, που αν και εκ πρώτης
όψεως δείχνουν να ενδιαφέρουν μόνο όσους ενδιαφέρονται για την γραφή, πολύ
γρήγορα διαποτίζονται από την αστείρευτη καλοσύνη του συγγραφέα τους και
παρηγορούν με την αλήθεια τους. Από τεχνικής απόψεως, τα αποσπάσματα (ακόμα και
τα πιο μικρά) μοιάζουν, κατά διαβολικό τρόπο, με υποδείγματα διηγημάτων! Ας
παραθέσω μερικά από τα πιο σύντομα:
“Θεέ μου, κάνε να μη μιλάω και να μη
συζητώ γι' αυτά που δεν γνωρίζω και δεν καταλαβαίνω”.
“Πολιτική, θρησκευτική ή φιλοσοφική
κοσμοθεωρία δεν έχω ακόμα. Αλλάζω κάθε μήνα, γι' αυτό θα πρέπει να περιοριστώ
μόνο στις περιγραφές – πώς οι ήρωές μου αγαπούν, πώς παντρεύονται, γεννούν, πεθαίνουν
και μιλούν”.
“Δεν είναι ανάγκη να επιδιώκεις αφθονία
προσώπων στο έργο σου. Στο επίκεντρο πρέπει να είναι δύο: αυτός και αυτή...”
“Τα περιττά ονόματα το μόνο που κάνουν
είναι να βαραίνουν το κείμενο”.
“Η συμβουλή μου: Σ' ένα έργο προσπάθησε να
έχεις πρωτοτυπία και να είσαι όσο το δυνατό πιο έξυπνος, αλλά μη φοβάσαι να
φαίνεσαι κουτός. Η σκέψη σου να είναι ελεύθερη, και ικανός γι' αυτό είναι μόνο
εκείνος ο οποίος δε φοβάται να γράφει κουταμάρες”.
Η έκδοση του Πατάκη είναι κομψότατη. Το
βιβλίο έχει ένα σχεδόν τετράγωνο σχήμα (για να συμβαδίζει με την τετράγωνη
λογική του συγγραφέα!) και ένα γυαλιστερό εξώφυλλο με μια τεχνική εκτύπωσης
τέτοια που αναλόγως την γωνία θέασης σού προσφέρει ενδιαφέροντες οπτικούς
πειραματισμούς. Η πλούσια εισαγωγή και η ανθολόγηση ανήκει στον Piero Brunello
και η μετάφραση είναι του Βασίλη Ντινόπουλου. Επισυνάπτονται 22 φωτογραφίες από
διάφορα στάδια της ζωής (άρα και της γραφής/ανάγνωσης!) του Άντον Τσέχοφ.