Κυριακή 19 Απριλίου 2015

Τα βιβλία της Πόλης

Την τελευταία μέρα της περιπλάνησης στη μαγική πόλη των πόλεων βρέθηκα στο Φανάρι με σκοπό να επισκεφθώ το Πατριαρχείο και τους θησαυρούς του, δηλαδή την εξαιρετική βιβλιοθήκη του. Βαθιά εντυπωσιασμένη τοποθετώ τη βιβλιοθήκη στις πιο όμορφες βιβλιοθήκες που έχω επισκεφθεί. Η αίθουσα που στεγάζει τα πολύτιμά τεκμήρια, η διαρρύθμισή της, ο φωτισμός και τα χρώματα, οι υπέροχες βαριές ξύλινες βιβλιοθήκες, ανταποκρίνονται άρτια στη μοναδικότητα και στην αξία των θησαυρών που φυλάσσει και ευτυχώς προφυλάσσει. Χειρόγραφα τεκμήρια με γράμματα από χρυσή μελάνη σε καλοδιατηρημένη περγαμηνή που δεν μαρτυρούν ότι η ζωή τους ξεπερνά τους 10 αιώνες. Μοναδικά παλίμψηστα που σε σημεία σημεία ο αναγνώστης μπορεί να διακρίνει τα σημάδια της προηγούμενης γραφής που σβήστηκε για να γραφεί ένα άλλο κείμενο. Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες που αντέχουν, ο αναγνώστης έκθαμβος παρατηρεί τα ιδιαίτερα χειρόγραφα γράμματα και κάπου κάπου έχει την τύχη να βρει εικόνες, μικρογραφίες, ζωγραφισμένες με προσεχτικό χέρι και με τα πιο καλά μελάνια που αντέχουν και θα αντέχουν.
Έρευνα, επιστήμη, ιστορία, γραφή, βιβλίο, πλούτος.
Κι όλα αυτά τοποθετημένα σε ειδικά αντιόξινα κουτιά που από μακριά μιάζουν σαν παλιά δερματόδετα βιβλία, φερμένα από τη Γαλλία για τις ανάγκες αυτής της ξεχωριστής βιβλιοθήκης.   




Στο μικρό πωλητήριο εντόπισα, τελευταία στιγμή, το λάφυρο που έφερα μαζί μου ως ανάμνηση.
Πρόκειται για το βιβλίο του Αλέξανδρου Μασσαβέτα Διαδρομές στο Φανάρι, τον Μπαλατά και τις Βλαχέρνες. 
Ξεκινώντας την ανάγνωσή του στο καράβι ταξιδεύοντας για τελευταία φορά από την Πρίγκηπο στην Πόλη συνειδητοποίησα ότι πρόκειται για τον συγγραφέα του εξαιρετικού και βραβευμένου έργου η Πόλη των Απόντων. Στην εισαγωγή του ευχαριστεί ιδιαίτερα τον εκδοτικό οίκο που τον παρακίνησε για τη συγγραφή του βιβλίου με σκοπό την έκδοσή του.
Τελευταία μέρα είχαν την τύχη να ανακαλύψω αυτόν τον ιδιαίτερο εκδοτικό οίκο, τις εκδόσεις Ιστός, τον μοναδικό ελληνικό εκδοτικό οίκο που δραστηριοποιείται στην Κωνσταντινούπολη, τύχη ή ατυχία καθώς αν τον είχα ανακαλύψει νωρίτερα θα είχα την ευκαιρία να τον γνωρίσω καλύτερα και να τον επισκεφτώ καθώς βρίσκεται στην περιοχή που κυκλοφόρησα περισσότερο, στο Καράκιοϊ στην περιοχή του Γαλατά.
Ο "Ιστός" ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2011, μετά από μισό αιώνα εκδοτικής σιωπής ελληνόγλωσσων βιβλίων, σε μια πόλη που φιλοξένησε τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία και δραστηριοποιήθηκαν σημαντικοί Έλληνες εκδότες στις αρχές του 20ού αιώνα.
Οι ιδρυτές του, μέλη της εντελώς συρρικνωμένης Ρωμαίικης κοινότητας της Πόλης, έχουν ως στόχο την προώθηση έργων σχετικών με την Πολίτικη ιστορία. Εκδίδουν έργα στα ελληνικά, στα τούρκικα και δίγλωσσα με σκοπό να έρθει σε επαφή το τουρκόφωνο αναγνωστικό κοινό με κλασικά έργα της νεοελληνικής γραμματείας και με πρωτογενείς ιστορικές πηγές. Στην τετράχρονη εκδοτική τους δραστηριότητα έχουν μεταφράσει την Ασκητική του Καζαντζάκη, ποιήματα του Καβάφη και έργα του Βιζυηνού, του Βάρναλη, του Σεφέρη, του Ταχτσή.
Μπορώ να πω ότι εξεπλάγην ευχάριστα με αυτήν την εντελώς δύσκολη κίνηση και προσπάθεια να κρατηθεί ζωντανή μια παράδοση. Εύχομαι οι λιγοστοί Έλληνες της Πόλης και οι άνθρωποι των γραμμάτων να γνωρίσουν και να αγκαλιάσουν αυτήν την προσπάθεια και να βοηθήσουν να αναπτυχθεί με νέες και περισσότερες εκδόσεις. Και βέβαια όλοι εμείς.
Η διανομή των εκδόσεών τους στην Ελλάδα γίνεται από το βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ και από τις εκδόσεις Τσουκάτου.
Και κάπως έτσι το τρίμηνο ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη ολοκληρώθηκε.
Επιστοφή στην Ελλάδα και στα προβλήματά της, μας, μου.