Μία διαφορετική ιστορία του κόσμου

Ο αυστριακός θεωρητικός τέχνης Ernst Hans Josef Gombrich έγινε ευρύτατα γνωστός από την εισαγωγή του στην ιστορία της τέχνης, με τον τίτλο το Χρονικό της Τέχνης. Ένα βιβλίο που μοιράζεται ως σύγγραμμα σε αρκετές σχολές και που αρκετοί το διάβασαν ως ύλη σε σχετικά μαθήματα, κι εγώ ανάμεσά τους. 
Ένα βιβλίο που αξίζει να υπάρχει σε βιβλιοθήκες ανθρώπων που τα ενδιαφέροντά τους άπτονται σε τέτοιου είδους θέματα.
Ωστόσο, πριν από αυτό το βιβλίο είχε προηγηθεί η συγγραφή του βιβλίου Μικρή ιστορία του κόσμου. 
Το 1935 ο Gombrich έχοντας τελειώσει τις σπουδές του από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, άνεργος και χωρίς καμία προοπτική για εργασία εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, συνομιλώντας με έναν φίλο του εκδότη τον Walter Neurath (αργότερα ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο Thames & Hudson) του πρότεινε να ρίξει μια ματιά σε ένα ιστορικό βιβλίο που προορίζονταν για παιδιά για να το μεταφράσει στα γερμανικά. Ο Gombrich δεν έμεινε καθόλου ευχαριστημένος με το βιβλίο αφού θεώρησε ότι ακόμη και εκείνος θα μπορούσε να γράψει κάτι καλύτερο.
Εκείνη την περίοδο ασχολούνταν με τη διδακτορική του διατριβή και είχε βαρεθεί να γράφει και να διαβάζει επιστημονικά κείμενα οπότε τον ενθουσίαζε η ιδέα να αφηγηθεί με απλό τρόπο, χωρίς πομπώδεις λέξεις και βιβλιογραφικές παραπομπές, γεγονότα του παρελθόντος.
Και κάπως έτσι ξεκίνησε η συγγραφή της Μικρής ιστορίας του κόσμου ενός βιβλίου που δικαίως βρίσκεται στις λίστες με τα ευπώλητα και έχει μεταφραστεί σε πάνω από 18 γλώσσες. Το βιβλίο περιλαμβάνει με ένα μοναδικό τρόπο την ιστορία της ανθρωπότητας από την παλαιολιθική έως τη σύγχρονη εποχή.
Σίγουρα δεν θα ικανοποιήσει όσους επιθυμούν να διαβάσουν με επιστημονικό τρόπο, με ακριβής χρονολογίες και ονόματα την ιστορία αλλά θα συνεπάρει όσους θέλουν να κάνουν μια διαφορετική ανάγνωση της ιστορίας.
Φυσικά δε λείπει η ιστορία της γραφής.
Παραθέτω λίγα λόγια για να γίνει πιο αντιληπτό το ύφος:

Μ-Π-Ο-Ρ-Ω  Ν-Α  Δ-Ι-Α-Β-Α-Ζ-Ω

Πως το κάνεις αυτό; "Μα ακόμα κι ένα παιδί της πρώτης δημοτικού ξέρει την απάντηση" θα πεις. "Συλλαβίζω τις λέξεις". Όμως τι ακριβώς σημαίνει αυτό; "Λοιπόν βλέπεις ότι υπάρχει ένα Μ, ένα Π, ένα Ο, ένα Ρ και ένα Ω και καταλαβαίνεις ότι γράφει "μπορώ". Και με 24 γράμματα μπορείς να γράψεις τα πάντα". Τα πάντα; Ναι, τα πάντα! Σε όλες τις γλώσσες; Λίγο πολύ ναι, αν και το λατινικό αλφάβητο έχει 26 γράμματα.
Δεν είναι εκπληκτικό αυτό; Με 24 απλά σημάδια, που το καθένα τους αποτελείται από μία ή δύο γραμμές, μπορούμε να γράψουμε οτιδήποτε - εμπνευσμένο ή ανόητο, αγαθό ή δαιμονικό. Για τους αρχαίους Αιγύπτιους όμως δεν ήταν τόσο εύκολο νε γραφούν με ιερογλυφικά. Ούτε και για τους ανθρώπους που χρησιμοποιούσαν τη σφηνοειδή γραφή, γιατί εφευρίσκονταν ολοένα και περισσότερα νέα σημάδια, που το καθένα τους δεν αντιστοιχούσε σ' ένα γράμμα, αλλά σε μία τουλάχιστον συλλαβή. Η σκέψη όμως ότι κάθε σημάδι αντιπροσωπεύει ένα μόνο φθόγγο, και πως από 24 σημάδια μπορεί κανείς να φτιάξει όποια λέξη διανοηθεί, ήταν κάτι εντελώς καινούριο, μια πρωτάκουστη εφεύρεση που έγινε από ανθρώπους που έγραφαν πολύ. Όχι μόνο ιερά κείμενα και ύμνους, αλλά κάθε λογής γράμματα, συμβόλαια, αποδείξεις.
Οι εφευρέτες αυτοί ήταν έμποροι. Έμποροι που ταξίδευαν στα πέρατα των θαλασσών και αντάλλασσαν και εξήγαν αγαθά απ' όλο τον κόσμο σε όλον τον κόσμο. Ζούσανε πολύ κοντά στους Εβραίους, στα λιμάνια της Τύρου και της Σιδώνας, πόλεων πολύ μεγάλων και πιο ισχυρών από την Ιερουσαλήμ, που στην κίνηση και στη ζωντάνια έμοιαζαν αρκετά με τη Βαβυλώνα. Μόνο που οι Φοίνικες ήταν λιγότερο πολεμοχαρείς. Για τις κατακτήσεις τους προτιμούσαν να χρησιμοποιούν άλλα μέσα.