Πέμπτη 6 Αυγούστου 2009

Καλοκαιρινές αναγνώσεις



Οι καλοκαιρινές αναγ
νώσεις είναι πολύ σημαντικές στην ζωή των ανθρώπων.

Έτσι θα άρχιζα το κείμενο αν ήταν έκθεση της έκτης δημοτικού ή της πρώτης γυμνασίου. Αλλά παρόλο που δεν είναι σχολική έκθεση ισχύει ότι οι καλοκαιρινές αναγνώσεις επιτελούν σπουδαία και συμβολική λειτουργία.
Είναι ιδιαίτερες με τον τρόπο τους. Δεν γίνονται στο περίσσευμα του εργασιακού, επαγγελματικού και οικιακού χρόνου, όπως συμβαίνει τις υπόλοιπες εποχές. Τα διαβάσματα στον ήλιο αντιπροσωπεύουν την προσμονή ελεύθερου χρόνου, της αυτοδιαχείρισης του εαυτού μας, το δικαίωμα της άνεσης να διαβάσουμε κάτι παραπάνω από τα προγραμματισμένα, εφημερίδες, ή άλλα που πρέπει για διάφορους λόγους (σπουδές, ενημέρωση δουλειάς, κλπ). Μπορούν τώρα να καταλάβουν κύριο κομμάτι του καιρού μας, να γίνουν διασκέδαση αποκλειστική, προσωπική, κάτι που κάνει κάποιος δώρο στον ίδιο.
Μέσα στο ταξίδι των διακοπών με την φυσική έννοια, η ανάγνωση αποτελεί ένα δεύτερο ταξίδι, νοερό, νοητικό. Ταξίδι μέσα στο ταξίδι, πολυδιάστατο, διπλοτάξιδο.
Οι καλοκαιρινοί αναγνώστες είναι υπαίθριοι αναγνώστες. Διαβάζουν σε χώρους ανοιχτούς, στα μπαλκόνια, στις ξαπλώστρες της παραλίας, στα τραπεζάκια έξω, περιμένοντας να πάνε, να έρθουν, στον κόσμο με την κίνηση. Δεν κλείνονται μέσα, βγαίνουν σε περιοχές δημόσιας δραστηριότητας.

Την επιλογή των καλοκαιρινών αναγνώσεων θα έβαζα σε δυο βασικές κατηγορίες. Η πρώτη αποτελείται από εκκρεμότητες που περιμένουν τον ειδικό χρόνο της σχόλης. Εκείνες που ντανιάζονται αδιάβαστες κάπου κοντά μας, στο κομοδίνο μας για παράδειγμα, που μας τράβηξαν το ενδιαφέρον, βιβλία που τα αγοράσαμε αλλά δεν πήραν καλή σειρά προτεραιότητας. Αδιάβαστα ή έστω αξεφύλλιστα δεν είναι δυνατόν να τοποθετηθούν στο σωστό ράφι με τα συναφή συγγενικά. Περιμένουν, λοιπόν, την κατάλληλη ευκαιρία επεξεργασίας τους. Το καλοκαίρι προσφέρεται, είναι η κατάλληλη περίσταση να «ξεχρεωθούν». Είναι διαθέσιμα, δεν απαιτείται αναζήτηση, μας περιμένουν και τα περιμένουμε. Η στιγμή τους έφτασε!
Η δεύτερη κατηγορία αναφέρεται σε βιβλία που αναζητάμε με σκοπό ακριβώς να διαβάσουμε το καλοκαίρι. Ρωτάμε τους γνωστούς μας, συμβουλευόμαστε φίλους, αναζητάμε προτάσεις στον τύπο. Εκδοτικοί οίκοι εκδίδουν με την ευκαιρία του καλοκαιριού ειδικά φυλλάδια, εφημερίδες και περιοδικά σπεύδουν να μας συστήσουν και να μας καθοδηγήσουν στο τι μπορούμε να διαβάσουμε. Αναφέρονται σε νέες κυκλοφορίες, στην κλασική λογοτεχνία και στο τι διαβάζουν αυτόν τον καιρό (ή λένε ότι διαβάζουν) γνωστοί και διάσημοι (συνήθως πέντε βιβλία εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους). Παρουσιάζονται σε λίγες αράδες σε συνοδεία της εικόνας του εξώφυλλου τους. Δημιουργούν μια μόδα, μια κοινωνική κουβέντα γύρω από αυτά, καλλιεργούν ένα αναγνωστικό κλίμα. Θυμάμαι να έχω δει σε μια μικρή παραλία τουλάχιστον δέκα ανθρώπους να διαβάζουν το ίδιο βιβλίο (είχε κόκκινο εξώφυλλο και ήταν αναγνωρίσιμο από μακριά).
Σε μια παρέα, τα βιβλία περνάνε από χέρι σε χέρι, κλίνονται συμφωνίες «όταν το διαβάσεις, θα μου το δώσεις;», και είναι δύσκολο να αρνηθείς ακόμα και όταν είσαι κάθετα εναντίον του δανεισμού γιατί μαζί είσαστε, θα είναι μπροστά όταν το βιβλίο διαβάζεται.
Τα χαρακτηριστικά αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνουν βιβλία διαβαστερά, αυτά που δύσκολα διακόπτεις μιας και τα αρχίσεις, όχι όμως πλακωτικά σε περιεχόμενο, όχι εντελώς απλοϊκά από την άλλη, να έχουν μια ενδιαφέρουσα πλοκή, έντονη δράση και εναλλαγές, και συναισθήματα φυσικά. Να αφήνουν κάτι, μια γεύση ευχάριστη, εικόνες ασυνήθιστες, να έχουν πυροδοτήσει σκέψεις. Αστυνομικά, κοινωνικά, ιστορικά εμπίπτουν στις αγαπημένες προτιμήσεις.

Μην περιμένετε ότι θα παραθέσω κατάλογο καλοκαιρινών βιβλίων. Δεν σκοπεύω να μαρτυρήσω τους τίτλους των βιβλίων που διάλεξα για τις διακοπές και καταβαραίνουν την αποσκευή μου (και ξεχρεώνω και προσθέτω και δανείστηκα, και ομολογώ ότι είχα να κάνω δύσκολους διαχωρισμούς. Όλα τα ήθελα). Με την επιστροφή θα έχουν μετατραπεί σε ταξιδεμένα μιας και θα διασχίσουμε κύματα και θα καθίσουμε σε παραλίες. Τα κρατάω κρυφούλικα για τώρα, για λίγο, ώσπου να τα ανακατέψω, να τα βράσω και μαγειρέψω στο καζάνι του κεφαλιού μου. Ανυπομονώ.

16 σχόλια:

maximus είπε...

Η αναζήτηση! Μέσα στον εαυτό μας, έξω στον κόσμο, στα βιβλία, στις ματιές, στο άγγιγμα, συνεχώς αναζητάμε απαντήσεις, εξηγήσεις, αλήθειες και ψέματα, πολλά ψέματα :-)

Kαλό διάβασμα

Υ.Γ Σας το έχω ξαναπεί. Όταν διαβάζω τις σκέψεις σας θέλω να πάω στο κοντινότερο βιβλιοπωλείο, αμέσως!

Elli είπε...

Maximus μα ναι η αναζήτηση δεν σταματάει, βρίσκει δεν βρίσκει ό,τι ψάχνει!
Ευχαριστούμε για το υστερόγραφο. Να μας το ξαναλες, δεν μας πειράζει καθόλου! Κ
Καλό να σου δημιουργείται η επιθυμία για βιβλιοπωλείο και βιβλιοπράγματα.
καλά καλοκαιρινά διαβάσματα.

Hfaistiwnas είπε...

Προσωπικά.. δεν διαβάζω τόσο το Καλοκαίρι, όσο το Χειμώνα.. δεν ξέρω γιατί.. προτιμώ το Καλοκαίρι να είμαι έξω συνέχεια..

librarian είπε...

Στις διακοπές η ανάγνωση, νιώθω, γίνεται διαφορετική, πιο ζωντανή. Χρειάζονται όμως τα κατάλληλα βιβλία, να σε παρασύρουν οι ιστορίες τους, να ξεχαστείς με τη θάλασσα δίπλα.
Δώρο για τον εαυτό μας, βέβαια και χρειάζεται!

Maximus μεταδίδεται το χαμόγελο, νομίζω και η αγάπη.

Hfaistiwna το καταλαβαίνω αυτό που λες, αλλά γι' αυτό οι καλοκαιρινές αναγνώσεις είναι διαφορετικές γιατί είναι έξω.
Πίσω από τις λέξεις είναι ο ουρανός.

dimitris είπε...

Διακοπές και βιβλίο, πράγματι, η ανάγνωση αποκτά άλλες διαστάσεις. Ανάμεσα στην μια φράση και στην άλλη, ανασηκώνεις για λίγο τα μάτια και παρεμβάλονται εικόνες, σκηνές, ο ήχος της θάλασσας, μικρά σύννεφα, φωνές, γεύσεις...κι ύστερα ξαναβουτάς στις σελίδες σου και συνεχίζεις κουβαλώντας την αίσθηση της στιγμής. Ξέρεις πως έχεις την πολυτέλεια ν`αργοπορήσεις...Κάποιους μήνες αργότερα, όταν ξανανοίξεις το βιβλίο, ανακαλύπτεις λίγους κόκους αμμου ανάμεσα στα φύλλα κι όλη την ελαφράδα της στιγμής...όλα γλυκά μπερδεμένα με την πλοκή του βιβλίου.
Την καλημέρα μου...

Δημητρης είπε...

Μιλώντας για αναζήτηση, ο Ερημίτης
http://herimitis.blogspot.com
που άλλο δεν κάνει από τότε που άφησε για λίγο τη σπηλιά του, παρά να αναζητά τον εαυτό του στην πόλη, έφτασε ως εδώ. Χάρηκα που σας βρήκα, συνοδοιπόροι!!

Ανώνυμος είπε...

έτσι είναι..
θα σταθώ στην υπέροχη φωτογραφία της ανάρτησης

που λέει τα πάντα!!!

ολα θα πανε καλα... είπε...

Συμφωνώ με τον προηγούμενο αναγνώστη/σχολιαστή για την ωραιότητα της φωτογραφίας και μου θυμίζει τον εαυτό μου,όταν κουράζονται τα χέρια μου να κρατάνε στο πλάι το βιβλίο και τότε το σηκώνω ψηλά με τεντωμένα τα χέρια.
Έχω κι εγώ αρκετά βιβλία αδιάβαστα ακόμη ή και εντελώς καινούρια,αγορασμένα τον προηγούμενο μήνα,που ζητάνε μια θέση στο κρεβάτι μου ή στο γραφείο μου.Τα παίρνω συχνά στο αγαπημένο μου καφέ,όπου έχω βρει μια γωνιά ήσυχη και εκεί τα ξεφυλλίζω,χώνομαι στις σελίδες τους,μπαίνω στον κόσμο τους.Ένα βιβλίο είναι καλός σύντροφος,χειμώνα-καλοκαίρι.Αυτό έχω να πω.Δε με πρόδωσαν ποτέ τα βιβλία.

Elli είπε...

Hfaistiwna το δείχνουν και οι στατιστικές ότι οι άνθρωποι στις βόρειες χώρες διαβάζουν πολύ ενώ στις νότιες προτιμούν να βρίσκονται έξω λόγω καιρού. Η νέα ιδέα είναι και διάβασμα και έξω...

Libarian η καλοκαιρινή ανάγνωση είναι πλατύτερη σε μεγαλύτερο ορίζοντα, πιο ανοιχτή.

giovdim, τι ωραία περιγραφή της αναγνωστικής δραστηριότητας στην αμμουδιά, τα αισθήματα και τα ίχνη που αφήνει. Βουτιές στις βουτιές, στην ιστορία, στα νερά, στις αναμνήσεις.
Καλήμερα αυγουστιάτικη:

Δημήτρη καλώς μας βρήκες και βρεθήκαμε. Πολύτιμοι οι συνοδοιπόροι.

nyxterino γεια και χαρά. Και μένα μου αρέσει πολύ η φωτογραφία και μάλλον αρέσει γενικά σε πολλούς γιατί την χρησιμοποιούν.

όλα θα πάνε καλά η φωτογραφία στην διάυγεια του γαλάζιου, σημάδι του έξω, με τα χέρια να το ανεβάζουν ψηλά και να κρύβει το πρόσωπο από τον ήλιο μου κάνει κάτι. Τα βιβλία είναι εκεί χειμώνα-καλοκαίρι και οι αναγνώσεις ποικίλλουν ανάλογα με την στγμή, την διάθεση, ένα σωρό πράγματα. Εύχομαι να διαβάσεις του σκασμού, όσο αντέχεις δηλαδή.

Caesar είπε...

Ανήκω στην πρώτη κατηγορία, και όπως πολύ ωραία σημειώνεις, η μεγάλη στιγμή τους έφτασε, μας περιμένουν και τα περιμένουμε !

Ανώνυμος είπε...

δες την ανάρτηση στο νυχτερινό, 8/8!!:)

Alexandros είπε...

Elli, είπα να μαρτυρήσω (μέρος της λίστας) αλλά το ξανασκεφτηκα. Περιμένω να μας πεις την γνώμη σου για το βιβλίο που είπαμε. Να περνάτε καλά!

Elli είπε...

Caesar η στοιβα της πρώτης κατηγορίας έχει το ύψος της, είναι αλήθεια αλλά με τον καιρό ξεχνά κανείς τι βρίσκεται στον πάτο. Άσε που σκονίζονται πολύ! Τα περιμένουμε και μας περιμένουν μα στο μεταξύ αλλάζουμε και κάπως!
Τώρα στις διακοπές ανακαλύπτω και τρίτη κατηγορία, εκείνη των βιβλίων που αγοράζουμε επιτόπου και μας δένουν με τις διακοπές. Περισσότερα για αυτήν την κατηγορία ίσως σε ανάρτηση...

nyxterino ωραία πάντα η ποίηση της Δημουλά, είμαστε εκεί με εκείνη και με εσένα. Χαιρετίσματα πολλάααα

Alexandros δεν μου φάνηκες για μαρτυριάρης έτσι και αλλιώς αλλά μην ΤΟΛΜΗΣΕΙΣ! Ναι, το ξεκίνησα, είμαι στην σελίδα 100 (είδα πού τελειώνει το κεφάλαιο στην 200ή σελίδα) και συνεχίζω. Από τότε που διάβασα το βιβλίο του Πενάκ, άλλαξε και ο τρόπος που διαβάζω έτσι δεν επιτρέπω να με ζορίζει (εκεί που τα μαθηματικά ξεφεύγουν από την λογική και τους συλλογισμούς τους φεύγω και εγώ.)
Περνάμε πολύ καλά και χαρήκαμε που σε είδαμε με σάρκα και οστά -τα οποία και θρέψαμε- και όχι μόνο ψηφιακά. Ευχόμαστε όλα καλά και για σας!

gatti είπε...

Aλλη μια υπέροχη ανάρτηση!

Εγώ ανήκω στην πρώτη κατηγορία. Εχω "εκκρεμότητες" από το χειμώνα που θέλω να διεκπεραιώσω στις καλοκαιρινές διακοπές. Να "ξεχρεώσω" όπως λες κι εσύ. Το κακό είναι ότι πάντα κάτι θα μείνει να "χρωστάω"...

Σε αντίθεση με τον περισσότερο κόσμο πάντως δεν μπορώ να διαβάσω βιβλία στον ήλιο, στην παραλία, σε καράβι, σε αεροδρόμια. Σε τέτοιους χώρους προτιμώ εφημερίδες και περιοδικά. Το βιβλίο θέλω να το διαβάζω με ησυχία. Στη σκιά, το απομεσήμερο όταν οι υπόλοιποι ησυχάζουν ή το βραδάκι. Τα αρώματα και οι ήχοι της θάλασσας, η αρμύρα, τα γιασεμιά είναι εκεί, απλά δεν είναι η φασαρία.

Στις εκδόσεις με τις νέες κυκλοφορίες αν και τις παρακολουθώ πάντα δεν δίνω ιδιαίτερη βάση για τις καλοκαιρινές αναγνώσεις παρά μόνο για να δω αν μου ξέφυγε κάποιο βιβλίο που αξίζει τον κόπο. Ετσι κι αλλιώς είναι στην πλειοψηφία τους "εκδόσεις κατά παραγγελία" που εξυπηρετούν συγκεκριμένους σκοπούς.

Αυτό που γράφεις με τους δέκα ανθρώπους να διαβάζουν σε μια παραλία το ίδιο βιβλίο μου έχει συμβεί και μένα. Στην αρχή βάζω τα γέλια, σε μια δεύτερη σκέψη το θεωρώ τραγικό... Μπορεί να υπερβάλλω, αλλά μόλις ακούσω την λέξη "ευπώλητο" κάποιο καμπανάκι κινδύνου χτυπάει στο μυαλό μου.

Βεβαίως και περιμένουμε να μας παραθέσεις κατάλογο καλοκαιρινών βιβλίων! :)))

Aν όχι τώρα, μετά την επιστροφή, νομίζω ότι θα έπρεπε να μας δώσεις έστω μια ιδέα!
Aσε που έχω ξεμείνει από βιβλιοβιβλία και αυτό το blog είναι ειδικό για την συγκεκριμένη περίσταση!

Να περνάς καλά, να περνάτε καλά και οι δύο!
Φιλιά! :)))

librarian είπε...

Καλησπέρα gatti! Πρέπει άραγε να λέω καλό χειμώνα τώρα που οι διακοπές μου τελείωσαν;
Ελπίζω να ξεχρέωσες αρκετές από τις υποχρεώσεις σου! Αναμένω τα αποτελέσματα.
Ένα φρέσκο φρέσκο βιβλιοβιβλίο που έχω στα προς ανάγνωση είναι το Βιβλίο των χαμένων βιβλίων του Stuart Kelly από τις εκδόσεις Πατάκη. Ενδιαφέρουσα μελέτη αλλά θέλει χρόνο εξαιτίας του όγκου του.
Να περνάς και εσύ καλά!
Φιλιά πολλά.

Elli είπε...

Gatti γεια και χαρά και μια τεράστια συγνώμη για την τεράστια καθυστέρηση να απαντήσω στο πολύ πετυχημένο σχόλιό σου!
Αρχικά ευχαριστώ για τα καλά λόγια!
Τώρα που τελείωσαν οι διακοπές και η άνεση χρόνου μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι ΚΑΙ ΠΑΛΙ δεν ξεχρεώθηκαν οι εκκρεμότητες. Το αντίθετο μάλιστα προστέθηκαν στα περσινά καλοκαιρινά και χειμωνιάτικα.
Καταλαβαίνω ότι δεν μπορείς να διαβάσεις σε ανοικτούς χώρους και προτιμάς ησυχία. Το ίδιο ίσχυε και για μένα παλιότερα όμως το σκέφτηκα αργότερα κάπως αλλιώς. Επειδή περνάμε λιγότερο χρόνο σε κλειστούς χώρους (και συνήθως είναι τους χειμωνιάτικους μήνες) μένει λιγότερος χρόνος για ήσυχες αναγνώσεις. Επιπλέον η δημόσια ανάγνωση λειτουργεί ως παράδειγμα και επικοινωνία.
Η σημερινή ανάρτηση δίνει το στίγμα καλοκαιρινών αναγνώσεων.
Από προτάσεις τώρα, τι να προτείνω;; Αν δεν έχεις διαβάσει τον Αργύρη Χιόνη, νομίζω ότι αξίζει. Ο Γιασμίν Χαντρά είσης. Για βιβλιοβιβλία ο Μπένγιαν. Αυτά μου έρχονται έυκολα μα αν μου έρθει κάτι άλλο θα σου πω.

Να περνάς καλά, γεμάτα και δημιουργικά! Τα λέμε!